Sołectwo Skrzyszów
To największa wieś gminy, zajmuje północno-wschodnią jej część. Pierwsza historyczna wzmianka o Skrzyszowie pochodzi z 1286 roku. Historia wsi nie była łaskawa dla jej mieszkańców, czego czego dowodem były ogromne zniszczenia po II wojnie światowej, a w latach 60 ogromna dewastacja środowiska przez przemysł górniczy. Dzięki wielkiemu zaangażowaniu społeczeństwa, miejscowość staje się przykładem rozwoju i gospodarności, zacierając tym samym smutne ślady przeszłości. Posiada pełne zabezpieczenie handlowo-usługowe, a przede wszystkim kulturalno-oświatowe. Obiektem szczególnej uwagi jest miejscowy kościół parafialny pod wezwaniem św. Michała Archanioła, który odegrał znaczącą rolę w życiu Skrzyszowa.
Herb sołectwa
Z kart historii
Początki: według wzmianki z II poł. XVII w. wieś mogła istnieć już w 1226 r. Nazwa wsi jest nazwą dzierżawczą 74 . Do wsi należały sąsiednie Szotkowice, odłączone w II połowie XVII w. Do wsi należały też przysiółki Sakandrzok oraz Pustynia.
Gmina: Skrzyszów był do 1945 r. odrębną gminą, która posiadała pieczęć z wyobrażeniem kotwicy i trójkąta z okiem Opatrzności Bożej. Ważną rolę odgrywał ród Wysłuchów, Skrzyszowskich sołtysów. W 1796 r. Andrzej Wysłucha ufundował spiżowy dzwon do kościoła.
Dwór: właścicielami dóbr skrzyszowskich byli m.in.: Adam ze Skrzyszowa, Werner i Paszko z Bogumina, wreszcie Skrzyszowscy (m.in. Wawrzyniec, Piotr, Jerzy oraz Mikołaj, który ufundował dla kościoła dzwon), Tanfalt, Pławetzcy, Skrbenscy oraz panowie wodzisławscy. Około 1865 r. do dworu należało 476 ha, do wsi 666 ha. Kilka lat później zarządcą z ramienia Braunsów był Hecke, a dzierżawcą Penkalla. Od końca XIX w. majątek rycerski liczył 305 ha. Zabudowania dworskie znajdowały się w trzech miejscach: na późniejszym Wysłuchowym, Skrzyszowskiego i w przysiółku Dwór.
Kościół: pierwsza, drewniana świątynia powstała prawdopodobnie w XIII w. Drugą z kolei wzniesiono w końcu XVI w., którą rozebrano w 1939 r. W kościele murowanym, wystawionym w latach 1933-1936 umieszczono renesansowy ołtarz św. Wawrzyńca z 1600 r. Oprócz zabytkowych sprzętów (figur) pochodzących ze starej świątyni, znajduje się tu ambona w kształcie łodzi, dłuta samego Konarzewskiego. Projektantem kościoła był Jan Affa z Raciborza. W 1985 r. zrekonstruowano hełm wieży świątyni uszkodzonej w 1945 r. Uposażenie kościoła stanowiły m.in. dochody z młynu w Moszczenicy i na folwarku Mszana. W XVII w. wieś mocno podupadła, a parafia utraciła samodzielność na rzecz Mszany. Legenda głosi, że jeden z proboszczów, ks. P. Kasparides rzucił stan kapłański; inna, że zabili go miejscowi chłopi, a jeszcze inna, że wyjechał do Rzymu. W 1868 r. odnowiono parafię, z której wydzieliły się później Krostoszowice z Podbuczem. Wybitniejszymi proboszczami byli księża: Henryk Ring, dr. Edmund Sladeczek i Robert Wallach.
Oświata: w 1670 r. budynek szkoły był drewniany. Nauczyciel, Maciej Gonsior umiał czytać i pisać (1697 r.). U schyłku XIX w. do szkoły uczęszczało ponad 300 dzieci ze Skrzyszowa, Podbucza i Krostoszowic. Mieściła się w tzw. Kisterówce, podwyższonej w 1863 r. o jedno piętro. Kolejne budynki szkolne zbudowano we wsi w pierwszych latach XX w., następną, nowoczesną szkołę zbudowano w II poł. lat 30. XX w. Starą, która pamiętała lata 20. XIX w. rozebrano po wojnie. W II poł. XIX w. powstała tu pierwsza w okolicy ochronka, którą prowadziły siostry Służebniczki.
Gospodarka i mieszkańcy: w połowie XVIII w. mieszkali tu m.in.: Sitek, Mitko, Duda i Sosna; funkcjonował folwark i dwa młyny, rozpoczęła się uprawa ziemniaków. Około 1780 r. we wsi było 17 kmieci i 26 zagrodników, a około 1825 r. wieś liczyła jedynie 15 gospodarstw 100-morgowych (tj. po ok. 25 ha). W XIX w. szczególną pozycję zajmowali Wysłouchowie, którzy posiadali około 150 ha ziemi. Epidemia i głód lat 1847-1848 zdziesiątkowały ludność strasznie ubogiej wioski. Przez 50 lat w części cmentarza, w której chowano jej ofiary nie grzebano zwłok. We wsi istniały: folwark, karczma Żyda Perla, myto oraz drewniane więzienie przeniesione po wojnie do skansenu w Chorzowie. Na pograniczu nie brakowało złodziei koni i kłusowników.
Życie społeczne: mieszkańcy należeli do straży pożarnej (od 1909 r.), chóru „Jedność” i klubu „Gwiazda” Skrzyszów z silną sekcją tenisa stołowego oraz wielu innych organizacji. Po wojnie przy świetlicy, a potem klubie i ośrodku kultury działały liczne zespoły i koła, m.in.: kabaret, zespół taneczny i wokalny. Spotykali się tu „szkaciorze”, miłośnicy tenisa stołowego i szachów. Członkini „Familiji” została Wiceślązaczką Roku 2000. Skrzyszowianie brali udział m.in. w Święcie Śląska w Warszawie.
Zabytki i osobliwości: w 1683 r. przez tzw. Głębocz przechodziła część wojsk Sobieskiego z odsieczą na Wiedeń. Z kolei w 1911 r. przez wioskę przejeżdżał ze swoim dworem sześcioma samochodami cesarz Wilhelm. Około 25% mężczyzn zmobilizowano na I wojnę światową; wielu wzięło udział w powstaniach śląskich - ponieważ wioska miała polski charakter. W plebiscycie w 1921 r. oddano 90% głosów za Polską. W 1928 r. wydarzenia sprzed 20 lat upamiętniono poprzez usypanie „Kopca Wolności”, zniszczonego później przez hitlerowców. Intrygującym miejscem jest dzięki swojej historii Sakandrzok. Równie ciekawe historie opowiadają o tutejszej Buczynie. W 1918-1919 r. ukrywali się w niej ludzie powiązani z polskimi organizacjami bojowymi.
Opis pochodzi z książki "Wspólne ścieżki - gminy na królewskim szlaku" autorstwa Daniela Jakubczyka