Zatrucie tlenkiem węgla (czadem)
Objawy zatrucia
Częstą przyczyną ofiar w ludziach w okresie grzewczym jest zatrucie tlenkiem węgla. Objawami zatrucia są: ból głowy, osłabienie pamięci, upośledzenie psychiczne, utrata łaknienia, mdłości, wymioty, utrata czucia w palcach, osłabienie mięśni, apatie, senność w dzień i bezsenność w nocy, zaburzenia krążenia, zmiany w morfologii krwi, objawy parkinsonizmu: drżenia mięśni, maskowaty wyraz twarzy, chód pingwini (ostrożne poruszanie się z szeroko rozstawionymi nogami), szaro-ziemiste zabarwienie skóry, zapaść, utrata przytomności.
Uwaga. Zatrucie CO zawsze stwarza duże ryzyko zgonu.
Co robić w przypadku zatrucia
W czasie podejrzenia zatrucia tlenkiem węgla należy:
- wynieść poszkodowanego z miejsca narażenia z zapewnieniem własnego bezpieczeństwa,
- wyłączyć piecyk gazowy lub inne urządzenie spalające gaz,
- zapewnić dopływ świeżego powietrza do pomieszczenia (otworzyć okna, drzwi),
- wezwać pogotowie ratunkowe,
- jak najszybciej podać tlen,
- jeżeli osoba poszkodowana nie oddycha, ma zatrzymaną akcję serca, należy natychmiast przystąpić do resuscytacji krążeniowo - oddechowej,
- unikać wysiłku fizycznego.
Co robić, aby uniknąć zaczadzenia?
Przede wszystkim należy zapewnić możliwość stałego dopływu świeżego powietrza do paleniska (pieca centralnego ogrzewania, pieca gazowego, kuchenki gazowej itd.) oraz swobodny odpływ spalin.
Przed każdą kąpielą należy dobrze przewietrzyć łazienkę, a podczas kąpieli należy uchylić okno w mieszkaniu.
Uwaga! Zasłanianie kratek wentylacyjnych, zarówno nawiewnej w drzwiach do łazienki, jak i wywiewnej na wlocie do przewodu wentylacyjnego, grozi śmiertelnym zatruciem.
Szczelne okna powinny być wyposażone w nawiewniki powietrza.
Bardzo ważne jest regularne czyszczenie przewodów kominowych. Nieszczelny lub zapchany spalinami komin powoduje osłabienie ciągu, może być przyczyną przenikania spalin do sąsiadujących z nim pomieszczeń.
Należy regularnie kontrolować i w razie potrzeby czyścić wszystkie przewody kominowe (dymowe, spalinowe i wentylacyjne). Czynności te powinny być przeprowadzane przez osoby uprawnione, a obowiązek poddania obiektu kontroli spoczywa na właścicielu lub zarządcy.
W przypadku wychłodzenia organizmu
Objawami wychłodzenia są osłabienie, wolne tętno, zaburzenia świadomości do śpiączki włącznie, powolna mowa, poczucie wyczerpania, zaburzenia mowy, senność.
Zalecenia:
- osłoń poszkodowanego przed wiatrem (najgroźniejsze), niską temperaturą, wilgocią,
- podaj czekoladę, mocno słodzoną herbatę,
- rozpocznij powolne ogrzewanie osoby, od ogrzewania torsu,
- zdejmij przemarznięte ubranie, ułóż osobę na suchej tkaninie,
- okryj całe ciało kocem, folią aluminiową lub ogrzewaj własnym ciałem,
- poszukaj natychmiastowej pomocy medycznej,
- nie uznawaj pochopnie osoby wyziębionej za zmarłą, podejmij próbę reanimacji, sprawdzaj tętno przez okres 1 min, jeśli go nie ma to przez następne 3 min wykonuj sztuczne oddychanie, po tej czynności ponownie sprawdź tętno i oddech,
- nie podawaj osobie dotkniętej wychłodzeniem alkoholu, w szczególności, gdy nie ma możliwości zapewnienia jej ciepłego schronienia,
- unikaj podawania kawy ze względu na zawartość kofeiny,
- nie podawaj również żadnych leków bez dodatkowych wskazań.
Odmrożenia
W wyniku odmrożenia mogą wystąpić trwałe uszkodzenia najbardziej narażonych odmrożeniem części ciała. Typowymi objawami tego urazu jest zaczerwienienie, utrata czucia oraz bladość palców rąk i nóg, nosa, małżowin usznych.
W przypadku odmrożenia:
- rozpocznij powolne ogrzewanie osoby - od ogrzewania torsu,
- zdejmij przemarznięte ubranie, przygotuj suche nakrycie,
- ułóż osobę na suchej tkaninie,
- okryj całe ciało kocem, folią aluminiową lub ogrzewaj własnym ciałem,
- poszukaj natychmiastowej pomocy medycznej,
- przy odmrożeniu kończyn, zanurz je w letniej wodzie o temperaturze ciała zdrowego człowieka,
- na inne odmrożone części ciała nakładaj ciepłe (lecz nie gorące) okłady, w przypadku odmrożenia II i III stopnia nakładamy opatrunek, ale nie smaruj, nie rozcieraj,
- nie podawaj osobie alkoholu, w szczególności, gdy nie ma możliwości zapewnienia jej ciepłego schronienia,
- unikaj podawania kawy ze względu na zawartość kofeiny,
- nie podawaj również żadnych leków bez dodatkowych wskazań.
Aby nie doszło do wychłodzenia lub odmrożenia
- Ciepło się ubieraj.
- Nie spożywaj alkoholu.
- Utrzymuj w mieszkaniu odpowiednią temperaturę.
- Unikaj wchodzenia na tafle dzikich lodowisk.
- Nie wychodź w góry lub dalekie piesze wędrówki bez należytego obuwia, ubrania i zabezpieczenia.
Przygotowanie samochodu na sezon zimowy
Jedną z wielu przyczyn ofiar śmiertelnych w zimie jest niewłaściwe przygotowanie pojazdu do sezonu zimowego oraz brak znajomości postępowania na wypadek unieruchomienia pojazdu lub zabłądzenia podczas podróżowania.
Aby bezpiecznie podróżować zimą koniecznie załóż zimowe opony.
Poza tym sprawdź stan akumulatora, zawartość zimowego płynu do spryskiwania szyb, stan oświetlenia pojazdu, klimatyzację (ogrzewanie), hamulce.
Zaopatrz się w łańcuchy na opony (jeżeli wybierasz się w góry), przewody do rozruchu silnika, odmrażacz, narzędzie do usuwania szronu i śniegu z szyb, latarkę, trójkąt ostrzegawczy, apteczkę pierwszej pomocy.
W czasie zimy warto wozić śpiwór lub koc, łopatkę - saperkę oraz podręczne narzędzia, jak szczypce uniwersalne, klucz nastawny, śrubokręt itp.
Obowiązek usuwania śniegu i lodu z dachów
Na podstawie § 1 rozporządzenia nr 12/09 Wojewody Śląskiego z dnia 30 grudnia 2009 r. w sprawie obowiązku usuwania śniegu i lodu z obiektów budowlanych (Dziennik Urzędowy Województwa Śląskiego nr 235, poz. 4841) zobowiązuje się właścicieli, zarządców i administratorów obiektów budowlanych do monitorowania pokrywy śnieżnej lub lodowej zalegającej na dachach, stropodachach, tarasach użytkowych, balkonach lub tym podobnych elementach budynków mających znaczenie z punktu widzenia bezpieczeństwa użytkowania.
W przypadku wystąpienia znacznych nagromadzeń śniegu lub lodu, sopli lodowych i nawisów, mogących stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa ludzi lub mienia, a także stateczności konstrukcji, odpowiedzialny za stan techniczny obiektu zobowiązany jest podjąć niezwłoczne działania zmierzające wprost do usunięcia stwierdzonego stanu zagrożenia.
Usuwanie nadmiaru śniegu lub lodu z dachów budynków o dużych powierzchniach dachu, wykonanych, jako lekkie konstrukcje stalowe, winno odbywać się pod nadzorem osób posiadających wiedzę techniczną w taki sposób, aby nie doszło do wystąpienia najniekorzystniejszego układu obciążeń dla konstrukcji.